da Mariano Tschuor
La structura da quei text ha peisa ed impurtonza. Gia l’entschatta ei imperativa: Uarda! Quei ei ni in invit ni ina recumandaziun, quei ei in camond. Cun in cert patos cuntinuescha il text: Dis vegnan a vegnir. Quei tuna sco in’empermischun ni forsa era smaledicziun. Tgei capeta pomai? Tgei datti? Uiara? Pasch? Prosperitad? Finalmein la culimnaziun retorica dil text: sentezia dil Segner. Il verdict. La guillotina. Tala peisa textuala sto purtar in messadi substanzial. «Ina nova ligia cun la casa d’Israel e cun la casa da Juda». Ina nova ligia? Tgei ei ina ligia?
Deien in sguard en nossa propria historia. La ligia grischa. La ligia dils Confederai. In per tuts e tuts per in. Cheu in act politic e militar da proteger in l’auter e segidar in cun l’auter. Leu in’empermischun: Diu s’empermetta a siu pievel. Per aschidadir: El entra en ina «maridaglia» cun siu pievel: «Jeu vi esser lur Diu, ed els vegnan ad esser miu pievel».
Il Creatur e Tutpussent, quella forza da carezia universala e sempiterna, ceda buc da vegnir en relaziun cun siu pievel, ch’el vul gudignar per el e per siu messadi da carezia, da stema e da buna fei: «Jeu prendel lur puccaus, e da lur malfatgs vi jeu buca seregurdar pli». Tgi sa snegar ina tala offerta? Sbittar ina tala ligia?
Jer 31,31–34
Uarda! Dis vegnan a vegnir – sentenziaintroducescha in impurtont messadi dil Segner – che jeu fetschel ina nova ligia cun la casa d’Israel e cun la casa da Juda. Buca ina ligia sco quella che jeu hai fatg cun lur perdavons, cu jeu hai priu els pil maun e menau els ord la tiara d’Egipta. Lezzaga han els rut mia ligiaentras adurar dieus jasters, mo jeu sun restaus lur Signur – sentenzia dil Segner.
Quei duei esser la ligia che jeu fetschel cun la casa d’Israel alla fin da quels dis – sentenzia dil Segner: Jeu vi tschentar mia lescha en lur intern e scriver ella sin lur coril cor valeva sco liug digl entelletg. Jeu vi esser lur Diu, ed els vegnan ad esser miu pievel.
Lu vegnan els buca pli a stuer instruir in l’auter schend vicendeivlamein: Emprendei d’enconuscher il Segner! Pertgei tuts vegnan ad enconuscher mei, dil pli pign denter els tochen il pli grond – sentenzia dil Segner. Pertgei jeu prendel lur puccaus, e da lur malfatgs vi jeu buca seregurdar pli.
